Hàng không thế giới đã thay đổi thế nào sau khủng bố 11.9 ở Mỹ?
Những thói quen này không chỉ làm gia tăng các bệnh lây truyền qua đường tình dục mà còn tiềm ẩn nguy cơ lây nhiễm nhiều bệnh nguy hiểm, trong đó có sùi mào gà, lậu, giang mai, HIV… Anh C.K.T (34 tuổi), ngụ Q.Tân Phú, TP.HCM đến bệnh viện để "cầu cứu" bác sĩ vì sau 1 lần trót "tình một đêm" với người lạ. "Sau đêm nồng cháy, mình cảm thấy rất ngứa ngáy. Giờ mình sợ nhiễm HIV và bệnh lây qua đường tình dục quá", anh C.K.T bộc bạch.Bác sĩ chuyên khoa 2 Đoàn Văn Lợi Em, Trưởng khoa Khám bệnh, Bệnh viện Da liễu TP.HCM, cho biết theo số liệu thống kê mọi năm sau các kỳ nghỉ dài ngày, bệnh viện thường xuyên ghi nhận tăng bệnh nhân đến khám vì các bệnh lây truyền qua đường tình dục. Bác sĩ Lợi Em cho rằng có rất nhiều hành vi nguy cơ làm người trẻ dễ mắc bệnh tình dục, đặc biệt thường xảy ra trong các dịp nghỉ dài ngày. Các kỳ nghỉ dài ngày thường là thời điểm đánh dấu sự bùng nổ của các hoạt động xã hội, đặc biệt là những buổi tiệc tùng ở trước và trong kỳ nghỉ. Điều này có thể dễ dàng được nhận thấy bằng số lượng người đông đúc tập trung ở các hàng quán, nhà hàng."Trong môi trường này, người ta thường có cơ hội tiếp xúc với nhiều người, gặp gỡ được nhiều người mới và khả năng kiểm soát hành vi có thể bị ảnh hưởng bởi rượu, bia. Điều này có thể dẫn đến việc tăng cường quan hệ tình dục ngẫu nhiên và tăng nguy cơ lây truyền các bệnh qua đường tình dục. Ngoài ra, rượu, bia còn làm tăng các hành vi nguy cơ cao như không sử dụng các biện pháp bảo vệ như bao cao su, hoặc sử dụng chất kích thích trong khi quan hệ tình dục. Họ cũng sẽ không ngại thử những hành vi tình dục mới để tìm kiếm "cảm giác mới lạ" như là sử dụng sextoy (đồ chơi tình dục), quan hệ qua đường miệng hoặc đường hậu môn", bác sĩ Lợi Em nói.Theo bác sĩ Lợi Em, kỳ nghỉ dài ngày thường là thời điểm người dân tìm kiếm sự giải trí và thư giãn sau những ngày làm việc căng thẳng, trong đó sự "cô đơn" và "căng thẳng" có thể khiến mọi người cảm thấy cần phải kết nối với người khác. Trong một số trường hợp, quan hệ tình dục có thể trở thành một cách phù hợp để giải tỏa sự áp lực, chính vì vậy mọi có xu hướng tìm kiếm những mối quan hệ "tình một đêm" trên mạng xã hội hoặc các ứng dụng hẹn hò. Việc quan hệ tình dục ngẫu nhiên như vậy sẽ làm tăng nguy cơ mắc bệnh, cũng như lây truyền bệnh cho người khác. Ngoài ra, một số người còn chọn các đối tượng hành nghề mại dâm hoặc vào những địa điểm massage kích dục để thỏa mãn nhu cầu của mình. Vì vậy còn làm cho nguy cơ mắc bệnh trở nên cao hơn.Hiện nay có khoảng trên 30 bệnh lây truyền qua đường tình dục trên toàn thế giới. Một số bệnh thường gặp ở Việt Nam bao gồm: lậu, chlamydia, herpes sinh dục (hay còn gọi là mụn rộp sinh dục), sùi mào gà, giang mai, viêm gan siêu vi, HIV… Vì vậy, bác sĩ Lợi Em khuyên sau khi có những hành vi nguy cơ dẫn đến việc quan hệ tình dục không an toàn, thì người bệnh nên chú ý đến một số biểu hiện tùy vào từng tác nhân và thời gian nhiễm bệnh như tiểu gắt, tiểu buốt… Tuy nhiên, có những bệnh như HIV, viêm gan B, C không có triệu chứng rõ ràng và chỉ phát hiện qua xét nghiệm. Người bệnh nên đi khám ngay khi có dấu hiệu bất thường và tránh quan hệ tình dục trong thời gian này để tránh lây lan bệnh.Bác sĩ Lợi Em cũng khuyên người bệnh nên thông báo cho bạn tình gần đây để xét nghiệm và điều trị kịp thời, giúp giảm nguy cơ lây lan bệnh ra cộng đồng. Bao cao su là biện pháp phòng ngừa hiệu quả nhất nhưng không đảm bảo 100% nếu sử dụng sai cách hoặc bị thủng trong quan hệ tình dục.Để giảm nguy cơ mắc bệnh trong dịp nghỉ dài ngày, bác sĩ Lợi Em khuyến cáo nên chung thủy, không quan hệ tình dục với nhiều người, và tìm hiểu lịch sử tình dục của bạn tình mới. Sử dụng bao cao su trong mỗi lần quan hệ sẽ giảm khả năng lây truyền bệnh. Tránh các hành vi tình dục nguy cơ cao gây tổn thương da và niêm mạc, ví dụ như sử dụng đồ chơi tình dục không phù hợp hoặc quan hệ qua đường hậu môn. Ngoài ra, tiêm ngừa vaccine HPV và viêm gan B, sử dụng thuốc PREP cho người có nguy cơ lây nhiễm HIV và đi kiểm tra sức khỏe định kỳ để phát hiện bệnh sớm và điều trị kịp thời.Clip tiết mục “Hòn Vọng Phu” – Bánh Da Lợn
Trong buổi trả lời phỏng vấn ngày 4.1, HLV đội tuyển Việt Nam, ông Kim Sang-sik, đã thể hiện sự tự tin và quyết tâm tuyệt đối trước câu hỏi về áp lực khi phải thi đấu trên sân khách Rajamangala với hơn 47.000 khán giả. Dù sắp phải đối đầu với đội tuyển Thái Lan trên sân nhà của đối thủ, HLV Kim vẫn khẳng định: “Vào hang thì mới bắt được hổ, đội tuyển Việt Nam sang đây để làm việc đó. Lựa chọn duy nhất của Việt Nam là vô địch".Lời phát biểu này của HLV Kim Sang-sik không chỉ thể hiện sự mạnh mẽ trong tư duy chiến thuật mà còn truyền tải thông điệp về sự kiên cường và lòng quyết tâm của đội tuyển Việt Nam. Đối với HLV Kim Sang-sik, dù sân khách là một thử thách lớn, nhưng đó lại là cơ hội để đội tuyển Việt Nam khẳng định bản lĩnh và giành chiến thắng. Ông không cho rằng việc thi đấu trên sân khách, nơi không có nhiều cổ động viên Việt Nam, là một trở ngại lớn.Đặc biệt, HLV Kim cũng chia sẻ rằng đội tuyển Việt Nam đã chuẩn bị rất kỹ lưỡng về cả tinh thần và lực lượng cho trận đấu quan trọng này. Dù phải đối mặt với sự cổ vũ từ cổ động viên chủ nhà và không có được sự hỗ trợ từ khán giả Việt Nam như ở sân nhà, ông vẫn tin rằng các cầu thủ Việt Nam sẽ không bị áp lực ảnh hưởng. “Các cầu thủ Việt Nam có tinh thần rất vững vàng, nên tôi nghĩ đó cũng không phải là vấn đề lớn. Chúng tôi sẽ cùng nhau cố gắng hết sức”, HLV Kim nói.Ông cũng nhấn mạnh rằng đội tuyển Việt Nam sẽ làm mọi thứ có thể để giành ngôi vô địch, với sự chuẩn bị chu đáo về cả tinh thần lẫn lực lượng. “Chúng tôi có nhiều sự lựa chọn cho trận đấu ngày mai. Chúng tôi đến Thái Lan để đánh bại đội tuyển Thái Lan và giành ngôi vô địch”, HLV Kim cho biết.Tuyên bố đầy tự tin của HLV Kim Sang Sik không chỉ là một lời khẳng định về mục tiêu của đội tuyển Việt Nam mà còn là một lời động viên mạnh mẽ đối với các cầu thủ, khi họ chuẩn bị bước vào trận đấu quan trọng tại Thái Lan. Dù đối thủ là đội tuyển mạnh mẽ và sân khách luôn có những thử thách khó khăn, nhưng với tinh thần quyết tâm và sự chuẩn bị tốt nhất, đội tuyển Việt Nam đang sẵn sàng chinh phục mọi thử thách để giành lấy chiến thắng.Còn HLV Ishii của đội tuyển Thái Lan thừa nhận: "Sau trận lượt đi, các cầu thủ Thái Lan rất mệt mỏi. Chúng tôi đã gặp nhiều khó khăn. Tôi đã trao đổi với các cầu thủ ở phòng thay đồ, rằng ưu tiên lúc này là hồi phục thể lực. Các cầu thủ đá chính ngày mai sẽ phải cố gắng sửa chữa sai lầm, thi đấu theo đúng chiến thuật đã vạch ra. Các cầu thủ Thái Lan hiểu trọng trách của mình khi chơi trên sân nhà Rajamangala. Họ sẽ phải cống hiến hết mình trước hàng chục nghìn CĐV".Tuy nhiên, HLV người Nhật Bản cũng nhấn mạnh: "Chúng tôi đã tiến hành phân tích kỹ lưỡng sau trận lượt đi. Các cầu thủ đã không thể cản được Xuân Son. Dù vậy, Thái Lan sẽ sửa sai. Chúng tôi phải bỏ lại những điều tệ nhất ở phía sau và chuẩn bị tốt cho trận chung kết lượt về".Bạn có thể chọn 1 mục. Bình chọn của bạn sẽ được công khai.Thái Lan thua Việt Nam Thái Lan thắng Việt Nam
Những tấm lòng vàng 11.5.2023
Vài năm trở lại đây, thị trường ô tô Việt Nam bất ngờ trở nên sôi động hơn hẳn, khi liên tục chào đón sự gia nhập của hàng loạt thương hiệu ô tô đến từ Trung Quốc. Đặc biệt trong giai đoạn từ năm 2023 - 2024. Thống kê sơ bộ, chỉ trong chưa đầy một năm đã có hơn 10 thương hiệu xe từ đất nước tỉ dân chính thức đặt chân vào Việt Nam, trình làng thị trường đến vài chục mẫu mã, phiên bản ô tô mới.Đáng chú ý, so với giai đoạn cách đây hơn 10 năm, xe Trung Quốc ở thời điểm này khiến không ít người phải bất ngờ bởi "bộ mặt" hoàn toàn khác; từ chất lượng xe được cải thiện, chiến lược đầu tư rõ ràng hơn, đến cách định giá cũng không còn "rẻ".Quả thực, so với giai đoạn trước đây, ô tô Trung Quốc trong lần thứ hai trở lại thị trường Việt đã gần như loại bỏ ý định dùng giá bán rẻ làm lợi thế cạnh tranh. Bằng chứng là hầu hết mẫu xe đã mở bán đều có giá niêm yết ở mức cao, ngang ngửa hoặc thấp hơn không đáng kể so với các đối thủ cùng phân khúc.Chẳng hạn như, MG HS - một trong những mẫu xe mở màn làn sóng ô tô Trung Quốc mới đổ bộ vào thị trường Việt Nam. Thời điểm cuối năm 2020, mẫu xe SUV/crossover hạng trung (C-SUV) này được MG tung ra thị trường 3 phiên bản, đi kèm giá bán dao động từ 788 đến 999 triệu đồng. Mức giá này khiến nhiều người phải "ngã ngửa" bởi gần như ngang hàng với những cái tên "sừng sỏ" nhất ở phân khúc thời điểm đó như Mazda CX-5 hay Hyundai Tucson.Wuling đặt chân đến Việt Nam giữa năm 2023 với mẫu Mini EV được nhấn mạnh giá rẻ nhất thị trường. Thế nhưng, thực tế mức giá lên đến gần 300 triệu đồng cho một mẫu minicar hai cửa, trang bị "sơ sài" và chỉ có một túi khí cũng khiến nhiều người lắc đầu. Bởi, mức giá này tiệm cận nhóm xe cỡ nhỏ hạng A đa dụng và nhiều trang bị hơn.Haima trở lại Việt Nam với mẫu Haima 7X định vị ở phân khúc xe MPV cỡ trung, cũng khiến nhiều người "giật mình" vì giá bán lên đến 865 triệu đồng. Cao hơn cả đối thủ Nhật Bản - Toyota Innova Cross có giá từ 810 triệu đồng.Đó là chưa kể, giai đoạn cuối năm 2023 và đầu năm 2024, xe Trung Quốc thậm chí còn gây chú ý khi trình làng hàng loạt mẫu xe mới có giá… tiền tỉ.Haval H6 nối bước MG HS nhảy vào phân khúc C-SUV và "sao y" cách định giá của mẫu xe "đồng hương", với con số niêm yết lên đến gần 1,1 tỉ đồng. Mức giá này thậm chí bằng với Honda CR-V (mẫu xe thuộc nhóm có giá bán cao nhất trong nhóm SUV/crossover hạng trung tại Việt Nam) và ngang ngửa với nhiều mẫu SUV cỡ lớn hơn, như Hyundai Santa Fe, Ford Everest.Lynk & Co hay BYD cũng là những thương hiệu ô tô Trung Quốc khiến nhiều người Việt "sốc" khi định giá cho những mẫu xe đầu tiên mở bán tại thị trường Việt Nam. Điển hình như mẫu Lynk & Co 09 với phiên bản duy nhất có giá niêm yết lên đến 2,199 tỉ đồng. Mức giá gần như ngang ngửa những mẫu xe sang đến từ châu Âu như Mercedes-Benz GLC hay Volvo XC60.BYD Seal thời điểm ra mắt khách hàng (cuối tháng 7.2024) có giá cho 2 bản lần lượt 1,119 - 1,359 tỉ đồng. Xét ở mảng xe điện, BYD Seal hiện không có đối thủ cạnh tranh trực tiếp tại thị trường Việt Nam. Tuy nhiên, ở phân khúc sedan cỡ D, mẫu xe Trung Quốc sẽ là đối trọng của "ông hoàng" Toyota Camry (giá từ 1,07 đến 1,46 tỉ đồng, tùy từng phiên bản).Hay gần đây nhất, GAC Motor cũng tạo "drama" với việc mở bán bộ đôi M8 và GS8. Trong đó, mẫu M8 bị xem là "ngáo giá" với phiên bản cao nhất lên đến 2,2 tỉ đồng. Tầm tiền này, khách Việt hiện đã có hai lựa chọn rất đáng cân nhắc là Kia Carnival (giá từ 1,189 đến 1,429 tỉ đồng, tùy từng phiên bản) và Volkswagen Viloran (giá từ 1,989 đến 2,188 tỉ đồng, tùy từng phiên bản).Không thể phủ nhận, trong lần thứ hai trở lại thị trường Việt Nam, ô tô Trung Quốc đã "lột xác" nhiều, từ kiểu dáng thiết kế, trang bị đến tâm thế tiếp cận (nhiều thương hiệu đã mở bán chính hãng). Thế nhưng, có vẻ như cách định giá cao hơn, trong bối cảnh vẫn còn quá nhiều rào cản đang khiến nhiều mẫu mã xe đến từ đất nước tỉ dân này tiếp tục gặp khó tại Việt Nam.MG HS sau thời gian đầu liên tục "ế ẩm" phải liên tục giảm giá, thậm chí ra mắt thế hệ mới với mức giá thấp hơn hẳn vài trăm triệu đồng. Wuling Mini EV hiện tại cũng hạ giá về quanh mức 200 triệu đồng. Trong khi, Haval H6 và Haima 7X sau chưa đầy hai tháng mở bán đã phải liên tục "đạp giá" vài trăm triệu đồng. Mặc dù vậy, những mẫu xe này đến thời điểm hiện tại đều có chung một "kết cục" là doanh số lẹt đẹt và ngày càng bị khách Việt "ngó lơ".Trong khi đó, nhóm xe mới với định giá tiền tỉ như Lynk & Co 09, BYD Seal hay bộ đôi GAC M8/GS8 thực tế cũng chưa tạo được sự chú ý với khách hàng và doanh số vẫn ở mức rất "khiêm tốn".Nhiều chuyên gia trong ngành ô tô Việt Nam thừa nhận, nếu xem xét kỹ có thể thấy ô tô Trung Quốc hiện đã cải thiện nhiều cả về kiểu dáng và chất lượng sản phẩm so với trước đây. Tuy nhiên, việc vội vàng đẩy mặt bằng giá lên cao đã khiến nhiều hãng rơi vào thế "việt vị".Chia sẻ với Thanh Niên, chuyên gia Vũ Tấn Công - Nguyên Tổng Thư ký Hiệp Hội các Nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA) cho rằng, hầu hết thương hiệu xe Trung Quốc vào Việt Nam giai đoạn gần đây đều định giá chưa phù hợp, dẫn đến kết quả không như kỳ vọng."Sai lầm này xuất phát từ việc các nhà hoạch định chiến lược giá của hãng không hiểu (hoặc cố tình không hiểu) rằng, giá trị thương hiệu ô tô con Trung Quốc vẫn đang thấp hơn nhiều so với giá trị thương hiệu ô tô con của các đối thủ đến từ Nhật Bản hay Hàn Quốc. Điều này xuất phát từ thực tế ngành công nghiệp ô tô con Trung Quốc mới xuất phát muộn hơn, chỉ bắt đầu từ những năm 1990 thế kỷ trước. Trong khi đó công nghiệp ô tô con Nhật Bản và Hàn Quốc đã bắt đầu từ những năm 1950 và 1960".Một nguyên nhân khác phải kể đến là các thương hiệu xe Trung Quốc chỉ mới nỗ lực phát triển hệ thống đại lý thời gian gần đây. Do đó, mạng lưới dịch vụ sau bán hàng hiện tại nhìn chung vẫn thưa thớt và trình độ tay nghề của đội ngũ kỹ thuật tại các trạm dịch vụ chưa cao. Để cải thiện mặt này các hãng cần nhiều thời gian (vài năm), chứ không thể làm nhanh hơn.Cuối cùng, chuyên gia này cho rằng, sản phẩm Trung Quốc nói chung và ô tô con nói riêng tại Việt Nam đã có tiền lệ xấu và "ăn vào tiềm thức" của nhiều người Việt Nam. Xóa bỏ suy nghĩ này chắc chắn cũng là việc không dễ và cũng cần nhiều thời gian lẫn ngân sách.
Xem nhanh 12h ngày 7.2.2025 có những nội dung chính sau:Câu chuyện người đàn ông ở Trà Vinh làm rách 2 tờ vé số độc đắc khiến nhiều người tiếc nuối những ngày đầu năm. Và bản thân chủ nhân 2 tờ vé số là người tiếc nuối nhất. Theo thông tin trên Báo Dân Trí, người này cho biết dù còn rất buồn nhưng tinh thần đã ổn định để tiếp tục công việc. Người đàn ông là con út trong gia đình có 8 anh chị em, hiện đang độc thân và sống cùng nhà với mẹ và chị gái. Từ số tiền được những người trúng số san sẻ, ông dự định sẽ mua một nền nhà để ra ở riêng và qua tháng 2 sẽ đi Phú Quốc làm phụ hồ để kiếm sống. Mùng 10 tháng giêng - thời điểm mà nhiều người tin rằng mua vàng sẽ mang lại may mắn, tài lộc cho cả năm. Vì vậy, các tiệm vàng những ngày qua và sáng nay khá đông đúc, thậm chí có nơi khách xếp hàng từ sáng sớm để mong sở hữu một chỉ vàng lấy hên.Mùng 10 tháng giêng được nhiều người gọi là ngày vía Thần tài, nhưng liệu Thần Thổ địa – vị thần cai quản đất đai, nhà cửa có dần bị quên lãng khi tục thờ Thần tài ngày càng phổ biến? Và vì sao việc mua vàng lấy hên lại trở thành một nét quen thuộc trong ngày này?Thị trường vàng sôi động và nhiều biến động trong vài ngày qua để chờ đợi ngày vía Thần tài, bên cạnh đó cũng chịu ảnh hưởng từ giá vàng trên thế giới. Chiều mùng 9 giá vàng trong nước bất ngờ giảm mạnh, vậy còn sáng nay thì như thế nào, kính mời quý vị cùng theo dõi trong chuyên mục Biến động vàng.'Mùng 10 tháng giêng' trước đây và hiện tại: Thần Thổ địa có bị quên lãng?Tất cả sẽ có trong bản tin Xem nhanh 12h, được phát trên thanhnien.vn cùng kênh YouTube Báo Thanh Niên. Xem nhanh 12h của Báo Thanh Niên sẽ quay trở lại vào lúc 12 giờ trưa mai 8.2.2025 với những thông tin trong nước và quốc tế nóng hổi khác.
Lần đầu tiên Ngân hàng Nhà nước bơm tiền, giá USD tăng mạnh
Cuộc trò chuyện với nữ triệu phú dâu tây không dùng bất kỳ một chữ tiếng Anh nào như chúng tôi hình dung.Sorry, are you Ms Lâm Ti? – Tôi hỏi. Vâng, chào anh. Lâm Ti nghe đây ạ, nay mình có cuộc hẹn ở nông trại của Lâm Ti phải không? - giọng tiếng Việt chuẩn, thật ngọt ngào nữ tính ở đầu dây bên kia khiến chúng tôi vô cùng bất ngờ. Hơn 30 năm ở Úc mà chất giọng Việt Nam của người phụ nữ quản lý phụ trách cả ngàn nhân viên từ khắp nơi trên thế giới vẫn rõ ràng và mạch lạc. Một giọng Việt thuần bản ngữ, có pha chút giọng gió miền Trung không lẫn vào đâu, không hề lơ lớ tí xíu nào càng khiến sự tò mò về người phụ nữ đặc biệt này.Gần 1 tiếng lái xe, chị Mai Hương – anh Huy Tuấn đưa chúng tôi đến khu ngoại ô Bullsbrook của Perth để đến với TI Group of Companies. "Làm farm" là từ thông dụng mà nhiều bà con người Việt khi nhắc đến Úc bởi một nền nông nghiệp phát triển, ứng dụng khoa học kỹ thuật vào trồng trọt và tạo ra những sản phẩm luôn tươi ngon như dâu, xoài, việt quất… Nữ "tổng quản" của khu nông trại trong chiếc áo tay dài váy ngắn càng khiến chúng tôi bất ngờ bởi làm nông nhưng không hề… sợ nắng! Cái nắng cuối xuân ở Perth không quá gay gắt, bất ngờ dịu mát hơn bởi nông trại dâu to mênh mông của Lâm Ti. Nó bạt ngàn, phủ một màu xanh và những điểm đỏ dâu ngọt. Cuối xuân cũng là cuối vụ thu hoạch dâu, những hàng dâu thẳng tắp chỉ còn sót lại màu xanh tươi của lá và những trái dâu to mọng xanh đỏ xen kẽ nhau. Cầm tờ đặc san doanh nhân do chúng tôi gửi tặng, chị Lâm Ti bất ngờ thốt lên: "Đúng rồi, báo Thanh Niên ra đời năm 86, gần 40 năm rồi. Chữ viết này rất là thân thuộc với Lâm Ti…". Những dòng chữ Việt thân thuộc như hiện về với nữ Tổng giám đốc này. Cùng gia đình sang Úc khi đang học lớp 7 vào năm 1991, vốn tiếng Việt của cô bé 14 tuổi khi đó vẫn giữ vững, phát triển hơn không chỉ ở nói, viết mà không hề bị mai một. Có lẽ khá lâu rồi cô mới đọc một tờ báo tiếng Việt.Cùng gia đình sang ngay Tây Úc này từ thập kỷ 90, vừa đi học, Lâm Ti học nghề nông trại từ ba nuôi. Ông vốn là một nhà nhập xuất khẩu trái cây bản xứ lâu đời. Cái vận "nông dân" ứng lại với cô gái trẻ này. Ở đất nước tạo ra cơ hội như Úc, nữ tổng giám đốc TI of Companies tự nhận mình: "Ti không hề giỏi, không hề hay hơn ai nhưng vì cơ hội nếu mình chịu làm, chịu khó. Chỉ cần chịu cực để làm việc lao động thì kết quả sẽ đến". Ký ức của 33 năm về trước với người phụ nữ giỏi giang này. Quê Nha Trang Khánh Hòa, từ nhỏ chị đã quen thuộc với cây cỏ trong vườn nhà, cây gì, trái nào, sinh trưởng ra sao. Sinh ra ở vùng gió biển, xứ cát trắng, nữ giám đốc này hiểu thế nào về khu rẫy nhà mình với sự sinh trưởng của các loại cây trái ở vùng đất khắc nghiệt cho trồng trọt. Ký ức tuổi thơ của chị chính là những cây khoai mì, cây lúa, hay đậu phộng. Những cây cối tự nhiên trong vườn nhà, trong ký ức tuổi thơ là hành trang để chị đi tiếp với quả dâu trong suốt hơn 20 năm qua như một cái duyên mà khó người nào lý giải được. Nó là "vốn liếng" ít ỏi cho chị để hiểu hơn về những cây trái, đặc biệt là trái dâu khi được trồng ở Úc. Với lãnh thổ rộng lớn nhưng chắc ít người biết rằng, 2/3 lãnh thổ nước Úc không có người sinh sống vì địa hình địa lý khác biệt. Phụ ba trong công ty, nghiệp nông dân lại vận vào người phụ nữ duyên dáng này. Ba nuôi của chị có sẵn công ty xuất khẩu trái cây, rau củ nên vừa học vừa làm vừa phụ ba trong suốt giai đoạn trưởng thành. Một may mắn mà chị thừa nhận là khi đó cộng đồng người Việt tại Perth và Tây Úc trồng trái cây rất nhiều, công việc giúp chị quen biết kết nối dần với bà con nông dân cùng là đồng hương nơi xứ người. Cái duyên VN giúp chị dễ kết nối gần gũi hơn với bà con và khi ba chị bán công ty, chị vẫn tiếp tục làm việc cho ông chủ mới thêm 2 năm để tích lũy kinh nghiệm.Nhưng đâu phải cuộc đời của Lâm Ti chỉ luôn là nông dân. Đã từng có một thời gian, người phụ nữ ấy đã theo đuổi điều mong muốn khác. Là phụ nữ, lại yêu cái đẹp nữ giám đốc ngày nay khi đó cũng muốn "thay đổi cuộc đời" không làm nông dân nữa, chị nghỉ việc và theo học kinh doanh, marketting… Quyết tâm không làm nông dân cũng lớn dần trong khao khát của người thiếu nữ khi đó. "Tại sao mình là phụ nữ, tại sao không trở thành họa sĩ, người mẫu mà lúc nào cũng đi làm rẫy?", câu hỏi đó cứ thôi thúc chị vì mua bán nông sản khi đó rất cực, theo dõi canh tác, buôn bán nội địa nên đi học về ngủ đến 3-4 giờ sáng chị đã phải dậy vận chuyển hàng hóa giao cho các chợ, siêu thị. "Mình không thể tiếp tục thế này bởi sau này còn gia đình, con cái", chị nghĩ vậy và thế là chị nghỉ ngang đi học marketting, học kinh doanh, lấy bằng mua bán bất động sản. Nghiệp nông dân chính thức kết thúc sau khi chị đi làm, bán được 2 căn nhà trong 6 tháng. Những tưởng bà chủ dâu ở Perth sẽ trở thành một doanh nhân địa ốc thế nhưng cuộc gọi điện của chú Berry - ông chủ cũ mua lại công ty của ba chị (cũng là bạn của ba) muốn chị trở lại phụ công ty là một bước ngoặt rất lớn. Công ty chỉ mua bán nội địa nên khả năng phát triển gần như không thể bùng nổ được nữa, với kiến thức học được về markertting, chị mạnh dạn đề xuất nếu chị quay trở lại, công ty phải chuyển hướng dần sang xuất khẩu. Thế là duyên nợ "nông dân" lại trở về với cô Lâm Ti sau cuộc gọi điện đó. Về làm mảng xuất khẩu, chị được giao cho chiếc vé máy bay khứ hồi bay sang Hồng Kông để thương thuyết đưa hàng vào 2 siêu thị lớn nhất Hồng Kông khi đó. Mọi bài vở chuẩn bị sẵn bỗng chốc tan biến khi gặp ông chủ lớn nhưng thật may mắn kết cục đơn hàng thành công. Kinh nghiệm và kiến thức đàm phán, kết nối bạn hàng quốc tế chính thức được tích lũy từ đây. Về phụ thêm một thời gian, cô nông dân ngày nào mạnh dạn chính thức ra riêng dù còn rất trẻ. Đó là một quyết định lịch sử để tạo nên tập đoàn TI dâu như hiện nay. TI Group Companies của bà chủ Lâm Ti được thành lập vào năm 2003 sau câu tư vấn nhẹ nhàng của ba nuôi chị: Bây giờ con đi làm mà con có được vui với công việc của con không? Vui rồi, thì tiền bạc mà người trả cho con có vui hay không? Nếu đã vui đã đủ thì có cái gì mà con lo đâu, con mới có 26 tuổi, 3 năm nữa con cũng chỉ mới 29 tuổi và vẫn dưới 30 tuổi mà, nếu có sai thì mình vẫn còn thời gian làm lại. Chị thừa nhận lúc đó: "Mình lo lắm, thiếu kiến thức, còn trẻ đủ thứ cả nhưng câu nói của ba nuôi khiến mình cảm thấy thoải mái và không còn lo lắng gì cả". Cái hay của người nữ giám đốc này là nhận ra thời cuộc. Hơn 20 năm trước, Nhưng với đầu óc nhạy bén nhìn ra cơ hội của trái dâu nên thời điểm 2008 – vài năm sau khi thành lập công ty chị bắt đầu "bén duyên" và tạo nên một tập đoàn trồng và xuất khẩu trái dâu như hiện nay. Với kiến thức học được, sớm nhận ra thị trường táo, đào đang phải cạnh tranh gay gắt với Nam Phi hay táo New Zealand nên đã chủ động chuyển hướng sang quả dâu. Điều quan trọng để chị chuyển hướng chính là việc hơn 95% cộng đồng gốc Việt tại Tây Úc chủ yếu chỉ trồng dâu. Cùng là đồng hương, cùng kết nối trong bao nhiêu năm, mối mang, bạn hàng. Với lợi thế cùng giao tiếp bằng tiếng Việt, nên bà con cảm thấy thoải mái, tin tưởng. Quan trọng hơn hết chị Lâm Ti cùng người bạn trai khi đó anh Jame (rất đẹp trai) thực hiện một cuộc "cách mạng về nông nghiệp" cho bà con bởi cách đây gần 20 năm trồng trọt bên Úc cũng theo kiểu gia đình truyền thống. Sản lượng và chất lượng mỗi nhà đều khác nhau. Điều đó là rất khó để xuất khẩu, chào hàng cho các nước khác. Chị và người bạn đồng hành của mình quyết định bao tiêu đầu ra, đặc biệt là chuyển giao khoa học kỹ thuật trong trồng trọt chuyển giao cho các nông dân gốc Việt. Trong suy nghĩ của người viết, đó là một quyết định lịch sử nhưng người phụ nữ khiêm nhường như chị chỉ đánh giá rằng: "Nó là một bất ngờ và may mắn, giúp mình nắm lấy cơ hội để phát triển đến hôm nay". Chàng nông dân Jame chắc hẳn là một anh nông dân đẹp trai nhất tôi từng biết, to con lực lưỡng và rất đẹp trai, từ khi quen Lâm Ti anh cũng bén duyên luôn với nông nghiệp. Người bạn đời này (trước đây) đã dồn toàn tâm toàn ý cho nghiên cứu, khoa học kỹ thuật để cho chất lượng quả dâu được tốt nhất. Chuyển giao công nghệ trong nông nghiệp là một bước đi lịch sử đúng thời điểm khi đó để bà con yên tâm canh tác, thu hoạch. Khi những đơn hàng bắt đầu đều đặn, bà chủ Lâm Ti chính thức mở nông trại. "Mở farm thì mình vui lắm nhưng cũng cực lắm luôn. Không biết tại sao mình lại mở farm làm gì?", chị nói.Giữa nông trại dâu mênh mông cuối mùa, những quả dâu to mọng xanh đỏ to gấp đôi ngón tay cái là rất nhiều thành quả mà công sức và tình yêu trái dâu của Lâm Ti và James dồn vào đấy trong suốt 22 năm qua. Cả 2 đều yêu quả dâu, đều yêu cái nắng – cát của miền Tây Úc mênh mông. 21 năm qua cặp đôi trên vừa là đồng nghiệp, vừa là nhà đồng sáng lập và cũng là bạn đời của nhau với 2 người con nay đã 14 và 12 tuổi. Thế nhưng chữ duyên chung nhà dừng lại 10 năm qua. Trong 10 năm ấy, cả hai vẫn là 2 người bạn tốt đồng hành cùng nhau điều hành TI Group Companies và dồn toàn tâm toàn ý tình yêu vào quả dâu tươi. Thế bí quyết thành công của TI Group Companies là gì để mỗi ngày có thể xuất khẩu khoảng 20 tấn dâu đi các thị trường khó như: Singapore, Hồng Kông, Thái Lan? – chúng tôi hỏi. Mỉm cười nhẹ nhàng, nữ giám đốc không nói điều gì to tát mà chỉ đơn giản bằng 2 chữ: "chuyên nghiệp!". Chuyên nghiệp trong nâng cao chất lượng sản lượng quả dâu bằng khoa học kỹ thuật – yếu tố tiên quyết trong xuất khẩu nông sản. "Chưa bao giờ Lâm Ti giới thiệu hàng của mình là ngon nhất, chất lượng nhất và giá rẻ nhất mà mình hãy làm tốt nhất có thể trong khả năng và công việc của mình để đối tác cảm nhận và đánh giá", chị Lâm Ti khiêm tốn chia sẻ. Nữ giám đốc Lâm Ti cũng rất mong muốn một ngày nào đó, quả dâu tươi từ Úc của chị sẽ chính thức được nhập khẩu vào Việt Nam, hoặc những chuyến trở về quê hương nguồn cội chị và Jame sẽ có cơ hội được chia sẻ những kinh nghiệm, khoa học kỹ thuật cho bà con nông dân ở quê nhà. Anh nông dân Jame nhận xét nông nghiệp VN rất có tiềm năng nhưng cũng đang đối mặt với nhiều thách thức. Trong nhiều chuyến đi đến VN, được trải nghiệm và tận mắt chứng kiến bà con nông dân sản xuất canh tác, anh Jame cho biết thói quen tập quán cũ và câu chuyện ứng dụng khoa học kỹ thuật vào nông nghiệp là một trong những điều kiện tiên quyết mà VN cần thay đổi để thúc đẩy một nền nông nghiệp phát triển. Ngoài tình yêu nông trại và trái dâu, nữ giám đốc Lâm Ti cũng rất nhiệt tình trong các hoạt động cộng đồng của bà con, kiều bào tại TP.Perth. Tại lễ hội Xuân Quê hương vừa qua, chúng tôi tình gặp lại lại chị với nụ cười dịu dàng khi không ngại ngồi dự khán dưới ánh nắng chói chang theo dõi nhiều tiết mục văn hóa truyền thống của Việt Nam. Với Lâm Ti, một phụ nữ Úc rất Việt Nam và rất thuần nông giản dị, phát triển nông nghiệp ở Úc là để trả ơn nước Úc và cũng là một cầu nối để có thể giúp quê hương nguồn cội VN của mình qua nhiều hình thức khác nhau từ lao động đến nông sản, nông nghiệp, một cách nhẹ nhàng, duyên dáng nhất!Sự thành công của những người phụ nữ Việt tại Tây Úc được xây dựng trên nhiều yếu tố quan trọng. Trước hết là tinh thần kiên trì, bền bỉ và sự chăm chỉ của họ. Người phụ nữ Việt Nam luôn có sự kiên nhẫn và tinh thần vượt khó, điều này đã giúp họ vượt qua những thử thách và khó khăn trong cuộc sống và công việc. Thứ hai, là sự linh hoạt và khả năng thích nghi. Các phụ nữ Việt tại Tây Úc đã thể hiện khả năng thích nghi nhanh chóng với môi trường mới, từ việc nắm bắt ngôn ngữ, văn hóa đến việc hòa nhập vào cộng đồng địa phương. Họ không ngại thử thách và luôn tìm kiếm cơ hội để phát triển bản thân. Thêm vào đó là sự tự tin và quyết tâm. Những người phụ nữ Việt tại Tây Úc luôn tự tin vào khả năng của mình và không ngừng cố gắng để đạt được mục tiêu. Họ biết rằng sự thành công không đến từ may mắn mà từ sự nỗ lực không ngừng. Và trên hết là tinh thần tự hào dân tộc, luôn hướng về quê hương, đất nước. Tất cả những yếu tố trên đã tạo nên những người phụ nữ Việt Nam thành công, góp phần nâng cao hình ảnh và vị thế của cộng đồng người Việt ở sở tại.Tổng lãnh sự Việt Nam tại Perth - Nguyễn Thanh Hà
